Afgelopen week zie ik maar weer eens hoe dapper mijn coachees zijn en hoe dat positief uitpakt. In een loopbaantraject gaan we aan de slag met hun loopbaanvragen en -issues om te komen tot gewenste verandering. Deze verandering kan klein maar fijn zijn òf groots en meeslepend en alles hier tussen in. Bij het omzetten van het bedachte plan van theorie naar de praktijk komt vaak veel meer kijken dan gewoon gaan doen. Want ja in dat proces komen ook “de beren”. Over deze beren en tòch komen tot daadwerkelijke verandering gaat deze blog.
“Beren”🐻
Het vaststellen van een veranderwens is soms al snel gedaan. Sommige coachees weten eigenlijk al lang wat zij willen, alleen komt het er niet van. Met grote regelmaat merk ik dat de coachee allerlei obstakels ervaart, die ervoor zorgen dat er uiteindelijk geen actie volgt. De obstakels zijn vaak diepgewortelde negatieve gedachten en overtuigingen, die “hard in je hoofd schreeuwen” en je weghouden van de gewenste verandering: de beren op de weg.
Er zijn legio “beren” en iedereen heeft zo zijn eigen beren. Om er een beetje gevoel bij te krijgen, noem ik enkele voorbeelden, die ik in de praktijk vaak zie:
- Perfectionisme: ik mag geen fouten maken, ik moet alles weten
- Angst: straks vinden ze mij een zeur, dadelijk vinden zij mij niet aardig
- Generaliseren: niemand heeft tijd, iedereen vindt dat vervelend
- Zelfonderschatting: ik ben te oud/te onhandig/te slap/te onzeker
- Rampgedachten: ik zal wel weer dichtslaan, ik word toch niet aangenomen
Het mag duidelijk zijn dat deze negatieve gedachten je somber maken en je persoonlijke groei en ontwikkeling behoorlijk kunnen dwarsbomen.
Dansen met je beren
Het is zo dat als je letterlijk zoiets gevaarlijks als een beer tegenkomt op je pad er drie verschillende verdedigingsmechanismen zijn: blokkeren, vluchten of vechten. Met blokkeren zet je jezelf vast en doet niets, bij vluchten ga je het uit de weg en bij vechten ga je actief het gevaar aan. Alle verdedigingsmechanismen kunnen nuttig zijn en hebben zo voor- en nadelen in verschillende situaties.
In het geval van de figuurlijke beren zie je deze 3 identieke mechanismen optreden. Je kunt je voorstellen dat blokkeren en vluchten je van je gewenste situatie afhouden. Je blijft binnen je comfortzone, waar het bekend en “veilig” is. Met vechten kom je uit je comfortzone en ga je actief aan de slag om de obstakels en beren op je pad richting je gewenste doel aan te pakken. Kortom wil je verder komen dan ontkom je er niet aan om de beren de baas te blijven en daarvoor moet je je comfortzone uit.
Nu vind ik het in coachtrajecten minder fijn voelen om coachees aan te zetten om op de vuist te gaan en daarom heb ik er dansen met je beren van gemaakt. Uiteraard leid jij de dans!
Dansles 1
Om te leren dansen met je beren is het belangrijk zicht te krijgen op jouw beren. Een analyse is dan ook stap 1: Wat zijn jouw beren? Wanneer verschijnen ze? Welke gedachten en/of overtuiging zitten hierachter? Kloppen deze wel of zitten er denkfouten in? Wat is de fout?
In de volgende danslessen kun je met deze analyse aan de slag door de denkfouten te herstellen, te relativeren en meer helpende gedachten in te zetten, zodat er meer ruimte ontstaat voor actie.
Dansje uit de praktijk
Evie* zit voor mij en we spreken over haar gewenste loopbaanswitch vanuit zakelijke markt naar de zorg. Een grote stap vanuit een grote wens om meer waarde-vol te werken. Ze kijkt naar beneden en de glans in haar ogen dooft, haar gelaatsuitdrukking betrekt en de ene na de andere beer verschijnt: “Ik ben vast niet geschikt, dat lukt mij nooit, ik sta voor schut, ik schrijf die brief maar zoals ik denk dat ze het willen zien, ik moet het wel perfect doen. Ik moet het allemaal al weten…….”
Angst, perfectionisme, generaliseren, rampgedachten en zelfonderschatting komen allemaal langs. In het traject houden we ons veel bezig met het dansen met deze beren waardoor Evie stap voor stap zichzelf gaat profileren zoals ze is en wil zijn.
We bespreken altijd wat het ergste is dat haar kan overkomen en dat relativeert. Ook buigen we de beren naar meer helpende gedachten. En ja er komt actie: Evie gaat bellen met vragen, maakt verbinding, valt en staat weer op, schrijft een persoonlijke sollicitatie en mag zelfs komen bij een bijzonder zorgproject dat op haar lijf geschreven is. Oooooh hoe spannend is ook weer het gesprek en hoeveel “berendansen” zijn er weer nodig, maar dan is het ook ineens raak en tijd voor taart!
Kers-op-de-taart 🍒
Van Evie ontvang ik whats app berichtje: “Lydia ik ben aangenomen en superblij! Ik mag starten en ga een opleiding doen. Dank je wel voor alles. Ik ga nu taart kopen”. Uiteraard ging dit allemaal niet op 1 dag, maar was een proces dat tijd nodig had. Met vallen en opstaan en soms het bijstellen van je plan. Het aangaan van de beren en het dansen met ze, bracht Evie uit haar comfortzone en daar was de ruimte voor nieuwe mogelijkheden en verandering. Hoe dapper!
De blijdschap als je coachee stappen maakt is voor mij een belangrijke drijfveer in mijn werk als loopbaancoach. Hoe klein maar fijn of hoe groots en meeslepend dan ook. En zo’n blij whats-appje is dan de kers op de taart.
Beren op jouw loopbaanpad?
Wil jij ook dansen met je beren op weg naar taart en misschien zelfs met een kers erop? Begin dan met stap 1 het inventariseren van je beren. Wat zijn jouw beren? En wanneer verschijnen ze? Wil je dit delen in een reactie?
Lydia van Diggelen
Noloc geregistreerd loopbaanprofessional
loopbaan | inzetbaarheid | vitaliteit
*naam van coachee is niet origineel vanwege privacy
Sinds 2 weken is mijn wereld weer een stuk helderder. Ik heb in no-time alweer 3 boeken gelezen, reeën in de wei achter het huis zien staan, weer ontspannen achter het computerscherm gezeten en geslaagd gekookt volgens recept. Bovendien heb ik geen hoofdpijn meer van het turen en is met mijn ogen bezig zijn weer leuk. Mijn nieuwe bril maakt alles haarscherp en helder, dat geeft rust, focus en is plezierig.